Type:
Windkorenmolen, grondzeiler, voorzien van twee stel stenen om tarwe en om rogge te kunnen malen.

Lokatie:
Tot circa het jaar 1600 stond de molen noordelijk van het oude Huisduinen, op een plek die nu circa 1500 meter noordwestelijk van het huidige Huisduinen uit de kust in zee ligt. Daarna stond de Huisduinermolen tot 1860 in de Huisduinenpolder.

Vernoemingen naar de molen:
De Molensloot, een nog bestaande voormalige zandvaart in de Huisduinenpolder. Het Molengat, het zeegat tussen de Razende bol en de kust van Texel. Want vermoedelijk diende de Huisduiner meelmolen in het zeiltijdperk als baken voor de binnenkomende scheepvaart. En het Molensteenhoofd, de schuinlopende zeekering (pier) onder aan de dijk ter hoogte van restaurant Nogal-Wiedus.

Periode:
1577 - 1862

Eigenaren te Huisduinen:
vanaf 1597 tot circa 1605 Pietersz Platevoet
Vanaf 1632 tot circa 1639 Cate Jansd Mullenaar (ook Moolenaar genoemd).
Vanaf circa 1692 tot 1721 Jan Symonsz Voogd.
Daarna, tot 1731, Cornelis Jansz Voogd
Vanaf 1731 de weduwe Cornelis Voogd (Maartje Ariens Spanjaard).
Hun dochter Maartje, die in 1749 huwde met Teunis van der Grift uit Zijpe volgde haar op. Wegens gebrek aan zonen vererfde de molen later aan Pieter Goeman die met Van der Grifts dochter Elisabeth huwde.
Het echtpaar Goeman – Van der Grift nam het in 1784 over van de verdere mede erfgenamen en betaalde voor:
de meelmolen op Huijsduijnen f 5500:-: (gulden)
’t Huijs op Huijsduijnen f 850:-: (gulden)


Teunis Pietersz Goeman geboren op 07-12-1787, zoon van Pieter Thijsz en van Lijsbeth Theunisd. van der Grift volgde zijn vader op. In de periode 1807 maalde Pieter Haasman op de molen en rond 1811 Lijsbeth van der Grift. Van 1826 tot 1837 was Adriaan Goeman meelmolenaar. Vanaf 1837 tot 1847 de vriendin van de in 1837 overleden Adriaan Goeman, Guurtje Rensd. Jongerling. Vanaf 1847 tot zijn overlijden op 29 november 1860, Andries Hartsinck, zoon van Guurtje Rensd Jongerling hij was gehuwd met Anna van der Ham, dochter van de Helderse zeeridder Martinus van der Ham. 1861 gekocht voor f 3.260,- (gulden) door de gebroeders Johannes Stephanus Janzen en Johannes Eilard Janzen, van beroep aannemers, wonende in de Helder. Verkocht en verhuisd naar Wieringen.

Eigenaren te Wieringen:
Cornelis Kaan
Jan Lont
Nicolaas Looze.

Geschiedenis:
De oudst bekende plaatselijke meelmolen stond op (het verdwenen) Huisduinen. Hij komt voor op een kaart uit 1577 van cartograaf Pieter Pietersz. De molen stond ten noorden van het dorp, vrij in de wind met op afstand slechts een enkel huisje of boerderijtje. Hij stond op een plek dat nu circa anderhalve kilometer noordwestelijk uit de kust zou liggen. Het eerste dorp met de naam Huisduinen is namelijk door stormvloed en dijkdoorbraken in circa 1600 buitengedijkt. Nu, zo’n vierhonderd jaar later, kennen wij dat gebied als het Schulpengat. Kort na de fatale overstroming werd er een nieuwe molen met de naam de Hoop meer landinwaarts gebouwd. Dat is in de huidige situatie: in het Huisduinerpoldertje, zo’n 50 meter noordelijk van de splitsing van de Huisduinerweg met de Badhuisstraat. De molen van Huisduinen was voor het dorp van groot economisch belang. Hij maalde in verhouding wel vier maal zoveel meel meer dan vergelijkbare kustdorpen door de vraag van de scheepvaart op de rede. Molenaar Andries Hartsinck was de laatste molenaar op het dorp. Zijn overlijden in 1860 was aanleiding voor zijn vrouw tot verkoop in 1862. De concurrentie met de Helderse meelmolens en de afgelegen ligging zullen de redenen zijn geweest. In de Helderse en Nieuwedieper Courant stond de aankondiging: ‘Openbare verkooping van een achtkante windkoornmolen, voorzien van twee stel steenen om tarwe, en een stel steenen om rogge te kunnen malen, benevens weilanden rondom de molen en een tweetal huizen met een stal, inclusief molenkar met tuigen en het paard’.

Notaris Pieter Arnold Beets, standplaats Nieuwediep, noteerde als kopers van de molen: ‘De koornmolen De Hoop de welke bij opbod en afslag heeft mogen gelden f 3.260,- (gulden) geboden door de heren Johannes Stephanus Janzen en Johannes Eilard Janzen, van beroep aannemers, wonende in de Helder’. De Helderse gebroeders Janzen (vernoeming Janzenstraat) waren geen onbekenden. Deze aannemers, zeg maar gerust de bouwers van onder andere de Helderse Visbuurt, waren al in het bezit van de meel-trasmolen aan de Molengracht en een houtzaagmolen aan de Fabrieksgracht (Vinkenterrein). Zij hadden vermoedelijk baat bij het kopen van deze concurrent.

De Huisduiner meelmolen verhuisde na de verkoop naar Wieringen, naar het buurtschap Zandburen en kreeg daar de naam de Pool. De bekende Wieringer amateur-historicus Joh. Oedzes schreef daarover: ‘De molen stond ten oosten van Hippolytushoef. Het was een graanmolen, een grondzeiler. Dit werd zo door de molenaars genoemd omdat vanaf de grond de zeilen om de wieken gedaan konden worden. Deze molen heeft voorheen in Huisduinen gestaan. Jammer dat de molen in 1944 door bliksem is afgebrand’, aldus Oedzes. De molenstenen van molen De Pool liggen als versiering in de tuin van het voormalige molenaarshuisje te Zandburen.

Indien u informatie heeft over de molen de Hoop of andere molens in Den Helder dan verzoeken wij u contact op te nemen met de Helderse Molenstichting "De Onderneming".

© Helderse Molenstichting "De Onderneming" , 2022